De schade door beleggingsfraude is vermoedelijk honderden miljoenen euro’s per jaar en kan zelfs oplopen tot €750 miljoen. Het is een snel groeiend en ernstig maatschappelijk probleem waarvan de omvang wordt onderschat. Dat blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Dit schadebedrag komt voort uit een vergelijking met andere landen en is een veelvoud van wat tot nu toe wordt geregistreerd. De AFM roept op tot een gezamenlijke en intensievere aanpak van deze vorm van financiële criminaliteit.
- Schade vermoedelijk honderden miljoenen euro’s per jaar
'
- Beleggingsfraude begint vrijwel altijd online
- Meldingsbereidheid slachtoffers is laag
- Intensieve samenwerking nodig tussen publieke en private partijen
Beleggingsfraude ontwikkelt zich razendsnel: het wordt steeds professioneler, digitaler en internationaler. De fraude begint vrijwel altijd online: via sociale media, nepadvertenties en malafide websites worden slachtoffers gelokt, vaak vanuit het buitenland. De geraffineerde, bedrijfsmatige en geautomatiseerde werkwijze maakt iedereen tot potentieel doelwit. De financiële schade per slachtoffer is vaak aanzienlijk, en de psychische impact – mede door schaamte en herhaald slachtofferschap – is groot. Dit maakt het een criminaliteitsthema dat met meer urgentie dient te worden bekeken en geprioriteerd.
Laura van Geest, bestuursvoorzitter AFM: ‘De explosieve groei van beleggingsfraude via online benadering baart ons grote zorgen. Iedereen kan hierdoor getroffen worden, ongeacht leeftijd of ervaring. Alleen intensieve samenwerking tussen publieke én private partijen kan leiden tot een betere bestrijding van dit groeiende fenomeen met grote financiële en maatschappelijke impact.’
De AFM constateert dat de meldingsbereidheid onder slachtoffers laag is. Slechts een klein deel van de fraude wordt, net als in het buitenland, daadwerkelijk gemeld, waardoor de werkelijke omvang structureel wordt onderschat. In samenwerking met ketenpartners zoals de Politie, FIOD, Fraudehelpdesk, FIU-Nederland en de Nederlandse Vereniging van Banken is nu een gedegen schatting gemaakt van de totale schade. Deze is gebaseerd op nationale registraties en internationaal vergelijkingsmateriaal.
De AFM benadrukt dat de bestrijding van beleggingsfraude een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid is van publieke én private partijen. Wij pleiten daarom voor een hogere prioritering van beleggingsfraude binnen beleid, toezicht en strafrechtelijke handhaving. Toezichthouders en opsporingsdiensten moeten op deze ontwikkelingen anticiperen, bijvoorbeeld via een centraal meldpunt en gecoördineerde handhaving. Ook sociale media platformen en andere poortwachters dragen verantwoordelijkheid voor het voorkomen dat hun diensten worden misbruikt voor malafide doeleinden.