'Abonnementen zijn de oplossing voor de circulaire economie'
De investeringen in bedrijven die actief zijn in de circulaire economie zijn de afgelopen jaren fors toegenomen. Toch is ruim 93 procent van de wereldeconomie is nog altijd niet circulair . Een abonnementensysteem voor producten (product-as-a-service) geeft de circulaire economie een enorme impuls.
De bottleneck: geplande veroudering
De huidige stagnatie komt doordat de economie nog altijd gebaseerd is op geplande veroudering. Als een koffiezetapparaat stuk gaat, is de enige optie: een nieuwe kopen. Een lucratief verdienmodel voor producenten, maar de circulaire economie blijft zo een papieren werkelijkheid. Als niet bezit maar gebruik centraal staat, dan is verspilling onaantrekkelijk. Producenten hebben er belang bij dat hun product zo lang mogelijk meegaat en zo weinig mogelijk onderhoud behoeft.
Bewijs dat het werkt
Dat abonnementen werken, bewijzen initiatieven met leenauto's en deelauto's. Het bedrijf Pon Holdings BV haalde met de Swapfiets in 2023 een omzetstijging van 19 procent (in totaal 85,3 miljoen euro). De deelnemers zijn gelukkiger en de abonnementsvorm zorgt voor nieuwe fietsers: ruim de helft had daarvoor helemaal geen fiets. De Swapfietsen zijn ongeveer 35 procent duurzamer.
Financiering als versneller
Het grootste probleem voor de abonnementsvorm is de financiering. Banken en andere investeerders zijn huiverig, omdat de investeringen fors zijn (ook voor onderhoud) en de cashflow met maandelijkse bijdragen langzamer op gang komt. Bovendien is het klantgedrag onvoorspelbaar. Het is bijvoorbeeld lastig in te schatten hoe snel mensen weer opzeggen. Willen we echt naar een circulaire economie, dan moeten we ook de financiële structuur herzien. Abonnementsmodellen zijn prima financierbaar, mits ondersteund met zekerheden zoals eigendom van het product en voorspelbare kasstromen. Met pandrechten en een onafhankelijke partij voor beheer en onderhoud wordt het product onderpand en de cashflow het anker.
De eerste financiers durven al
Mondjesmaat zijn er al banken en grote investeerders die belangstelling hebben voor duurzame abonnementsmodellen. Met een aanpassing van de traditionele financieringsregels en met meer ondernemers die durven, kan de wereld veel sneller verduurzamen.
Bijdrage door Peter Houtzagers, Pulse4all
