AEX
Definitie
Graadmeter voor de Nederlandse beurs. De 25 grootste beursfondsen maken deel uit van deze index.
De belangrijkste 25 aandelen zijn opgenomen in de AEX-index. De AEX-index weerspiegelt de prestaties van de grootste Nederlandse beursgenoteerde fondsen. In deze index worden de 25 fondsen opgenomen die het kalenderjaar daarvoor de grootste beursomzet hebben gerealiseerd.
Niet ieder fonds weegt even zwaar mee. De weging is afhankelijk van de marktwaarde van een bedrijf. Die wordt berekend door het aantal aandelen te vermenigdvuldigen met de koers.
Een bedrijf kan nooit een weging hebben van meer dan 10 procent. Een onderneming met een hoge weging heeft meer invloed op de stand van de AEX dan een bedrijf met een lage weging.
De AEX-index (Amsterdam Exchange index) is een bekende Nederlandse index van aandelen die wordt beheerd door Euronext Amsterdam. De index bestaat uit 25 grote, openbare Nederlandse bedrijven die zijn genoteerd aan de Euronext Amsterdam. De bedrijven in de AEX-index worden gekozen op basis van hun marktkapitalisatie en liquiditeit, en worden weerspiegeld de economische situatie van Nederland.
De AEX-index wordt gebruikt als een indicator van de prestaties van de Nederlandse aandelenmarkt en wordt vaak gebruikt als benchmark voor beleggingsfondsen die in Nederlandse aandelen beleggen. De index wordt berekend op basis van de slotkoersen van de genoteerde aandelen en wordt dagelijks bijgewerkt.
De huidige componenten van de AEX-index zijn:
Royal Dutch Shell
Unilever
ING Group
ASML Holding
Ahold Delhaize
ABN AMRO Group
ArcelorMittal
Randstad Holding
Aegon
Koninklijke Philips
KPN
ASR Nederland
Galapagos
Unibail-Rodamco-Westfield
NN Group
Adyen
Aperam
Heineken Holding
Royal Imtech
Koninklijke Boskalis Westminster
Koninklijke Vopak
Koninklijke Wessanen
Fugro
Takeaway.com
-BAM Groep.
Houd er rekening mee dat de samenstelling van de AEX-index regelmatig kan veranderen en dat de lijst hierboven niet op een specifieke datum is gebaseerd.
De AEX-index in het kort
De AEX-index is Neerland's meeste populaire graadmeter voor aandelen. De AEX-index is de meest bekende aandelenindex van Euronext Amsterdam. Euronext Amsterdam zit uiteraard in Amsterdam, in het beursgebouw dat ook wel het Damrak wordt genoemd op Beursplein 5. Dit is naast de beurs van Berlage tegenover het Centraal station. De AEX-index bevat de 25 grootste (qua marktkapitalisatie) beursgenoteerde bedrijven van Euronext Amsterdam. Dit kunnen dus wel Nederlandse als niet-Nederlandse aandelen zijn. Waren het in het verleden alleen maar Nederlandse bedrijven is het tegenwoordig meer een combinatie. 45,38 punten was de eerste stand van de AEX-index op 4 maart 1983 (dit was toendertijd 100 punten). In de AEX-index zitten de 25 grootste bedrijven van Nederland (gemeten qua marktwaarden). De groep hier onder bestaat uit de midkapaandelen. Hier onder zitten de smallcaps van de ASCX-index. Hier weer onder vindt u de aandelen van de zogenaamde lokale markt.Geschiedenis AEX-index
De AEX-index ging op 4 maart 1983 van start. Destijds nog EOE-index genoemd (naar de European Options Exchange). Stan Westerterp die destijds verantwoordelijk was voor de optiebeurs kwam met het idee van deze index. De optiebeurs had destijds nog haar zetel in de Beurs van Berlage, tegenover het station in Amsterdam. Het pand ernaast is het Damrak en hier huist de Nederlandse beurs al jaren in, nu onder de naam Euronext. Voordat de AEX-index begon was er de CBS herbeleggingsindex die 2 maal per dag werd berekend.Met de introductie van de continu verhandelbare AEX-index werd het mogelijk om er dus doorlopend in te kunnen handelen. Dit gaf dus ook een enorme impuls aan de optiehandel. In het eerste jaar (1983) won de AEX-index maar liefst 61 procent. Omdat dit geen compleet boekjaar was is het jaar 1983 dus niet in de boeken als een volledig handelsjaar. In Europa was de AEX-index de voorloper van een continu berekende aandelenindex. De Franse CAC40, deBritse FTSE100 en de Duitse DAX volgden in de jaren daarna. In Europa geldt de AEX-index dus wel als één van de oudsten maar in de VS zijn er veel oudere indices. Zo bestaat de S&P 500 sinds 1957 en de Dow Jones index zelfs al sinds 1896. Bekende namen die vroeger deel uitmaakten van de AEX-index waren zijn onder andere Hagemeyer, Numico, Vedior, Gist-Brocades, Amro, Versatel, Hoogovens en Gucci.Toenmalige berekening AEX
Eerst werden de aandelen van de AEX-index nog gelijk gewogen om de AEX-index te berekenen. Een klein bedrijf zoals Vendex had dan evenveel invloed als het megabedrijf DSM. Dit is niet heel logisch en mede daarom wordt de AEX-index nu gewogen op basis van de marktkapitalisaties waarbij de grootste aandelen zoals ASML, AkzoNobel en Shell het zwaarste wegen.Marktkapitalisatie AEX-index
Met de marktkapitalisatie bedoelen we de waarde op de beurs: de koers van het aandeel vermenigvuldigd met het aantal uitstaande aandelen. Tweemaal per jaar wordt de index hergewogen: in maart en september. De AEX-index wordt dus berekend op basis van de totale marktwaarde van alle AEX-index aandelen bij elkaar. Dit getal wordt gedeeld door de deler (divisor genoemd). Hierdoor worden de waarden aangesloten op de laatste slotkoersen voorafgaande aan een wijziging van de index. Van de totale som van de marktkapitalisatie wordt alleen het gedeelte meegenomen dat daadwerkelijk op de markt verhandelbaar is (de free float genoemd).AEX als sentimentsindicator
De bewegelijkheid van de AEX-index wordt ook wel vaak gezien als een indicator van de gemoedstoestand van de beleggers die in de AEX-index aandelen beleggen. Grote dalingen staan dan voor veel pessimisme. Grote stijgingen weer voor erg veel optimisme. Een afgeleide hiervan is de VIX-index. Dit is een indicator van de verwachte bewegelijkheid van de aandelen op basis van de actuele optieprijzen (dus voor de call- en putopties). Een stand van boven de 20 voor de VIX-index wordt vaak gezien als paniek in de markt en onder de 15 als een stand van rust. Andere afgeleiden van de AEX-index zijn de futures en de ETF’s (indexproducten).Huidige AEX-componenten
Momenteel bestaat de AEX-index uit deze aandelen:
Koersontwikkeling
De AEX-index die dus op 45,38 punten startte in 1983 stond begin 2019 op circa 570 punten. Van 1983 tot de 'dotcom-crash' 2001 steeg de AEX-index vrij gestaag. Het dieptepunt van 255 punten in maart 2003 was achteraf gezien een erg goed instapmoment. In 2008 zakte de AEX-index weer hard in elkaar en sinds 2009 kabbelt de index weer omhoog. 
